Γιατί οι σελίδες αυτές δεν έχουν φωτογραφίες;

Μόλις τελείωσε η έκθεση της συλλογής Κωστάκη στην Εθνική Πινακοθήκη ήρθα σε επαφή με την κ. Αλίκη Κωστάκη, στην οποία ανήκει μεγάλο μέρος των έργων, και με την κ. Άννα Καφέτση, επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης και της εν λόγω έκθεσης, αλλά και της σχετικής δίτομης έκδοσης για τη συλλογή. Στόχος μου, να βρω χορηγό για να παρουσιαστεί στο Internet το σύνολο -ει δυνατόν- της εξαιρετικά σημαντικής αυτής έκθεσης, η οποία, κατά τη γνώμη μου, δεν έλαβε επαρκή διεθνή προβολή όσο παρουσιαζόταν στην Εθνική Πινακοθήκη.

Η κ. Κωστάκη και η κ. Καφέτση βρήκαν την ιδέα ενδιαφέρουσα, αλλά καθώς δεν βρέθηκε χορηγός αποφάσισα να κάνουμε στο ART TOPOS μια συνοπτική παρουσίαση της έκθεσης με αποσπάσματα κειμένων του καταλόγου και μερικές μόνο φωτογραφίες έργων που μου υπέδειξε ευχαρίστως κι ευγενέστατα η κ. Καφέτση (όπως έγινε και με τους υπόλοιπους συνεργάτες της παρούσας έκδοσης του ART TOPOS).

Αλλά την ίδια μέρα την προειδοποίησαν ότι δεν είχε δικαίωμα να το κάνει αυτό, επειδή υπάρχει πρόβλημα πνευματικών δικαιωμάτων: Η Εθνική Πινακοθήκη, στην οποία ανήκουν τα πνευματικά δικαιώματα του καταλόγου της έκθεσης, έχει δεσμευθεί έναντι του Υπουργείου Πολιτισμού να εκδοθεί το υλικό αυτό στις ιστοσελίδες του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού, στον κόμβο ΟΔΥΣΣΕΥΣ.

Αλλά στις ιστοσελίδες του κόμβου ΟΔΥΣΣΕΥΣ του Υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίες, ειρήσθω εν παρόδω, δημιουργήθηκαν με συν-χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρονται αυστηροί περιορισμοί αναπαραγωγής κειμένων και εικόνων. Έτσι, θεωρήσαμε φρόνιμο, αφ' ενός να μην εμπλακούμε στις δαιδαλώδεις νομικές διαδικασίες που αφορούν τα πνευματικά δικαιώματα του Υπουργείου Πολιτισμού, αφ' ετέρου να αποφύγουμε το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται η μετάδοση κάθε πληροφορίας για τον ελληνικό πολιτισμό. Ας σημειωθεί πως στο σχετικό κείμενο το Υπουργείο Πολιτισμού αναφέρεται ως κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων του συνόλου της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και ορίζει ως φορέα για την είσπραξη των σχετικών δικαιωμάτων το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (Τ.Α.Π.Α).

Έτσι, το ART TOPOS παραπέμπει κατ' ευθείαν τους επισκέπτες του στο περί συλλογής Κωστάκη λήμμα του κόμβου ΟΔΥΣΣΕΥΣ του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο ελπίζουμε να αποκτήσει σύντομα κάποιο περιεχόμενο. Άλλωστε, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, το Υπουργείο Πολιτισμού προσπαθεί να αγοράσει τη μοναδική αυτή συλλογή -το τμήμα, βέβαια, που ανήκει στην οικογένεια Κωστάκη.

Πάντως εγώ, ως ελληνίδα φορολογούμενη πολίτης δημοκρατικού κράτους, θα προτιμούσα μια κρατική πολιτιστική πολιτική που να προωθεί αντί να μονοπωλεί την πληροφορία για τον ελληνικό πολιτισμό και τα πολιτιστικά τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Από την άλλη, νοιώθω μεγάλη υπερηφάνεια που ένας ολόκληρος κρατικός μηχανισμός, αντιμετωπίζει ανταγωνιστικά το ART TOPOS.

Άννα Χατζηγιαννάκη

Υ.Γ.: Η συνεχής αναφορά στον ΟΔΥΣΣΕΑ, τον επίσημο κόμβο του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού, ήταν μάλλον υποχρεωτική: ανάμεσα στις άλλες περί πνευματικών δικαιωμάτων προβλέψεις υπάρχει και η ρητή απαίτηση να αναφέρεται το πλήρες όνομα του κόμβου όταν γίνεται δεσμός προς κάποια από τις ιστοσελίδες του.