"Η όλη ιδέα της καταγωγής από την παράδοση αυτή (της αρχαιοελληνικής τέχνης) ήταν πολύ σημαντική πηγή έμπνευσης για μένα. Το μεγαλείο της σε καθηλώνει. Εμπνέομαι από αυτήν." |
![]() Elmo III, 1960 |
Ο Dimitri Hadzi γεννήθηκε το 1921 στο Greenwich Village της Νέας Υόρκης. Γόνος φτωχής οικογένειας μεταναστών, έδειξε "από νωρίς ενδιαφέρον για την τέχνη", και σε ηλικία δώδεκα ετών κέρδισε μετάλλιο για κάποια σχέδια του. Η μητέρα του, η οποία ήταν μορφωμένη, τον ενθάρρυνε να ακολουθήσει σπουδές τέχνης. Ο πατέρας και ο θείος του έπαιζαν μουσικά όργανα. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι η δεξιότητα των χεριών του πατέρα του, αποτέλεσμα της εργασίας του ως γουναρά, τον επηρέασε σημαντικά. Την πρώτη επαφή του με τα εργαλεία οφείλει στο θείο του, ερασιτέχνη ζωγράφο και έμπειρο τεχνίτη. Η οικογενειακή επιχείρηση χρεοκόπησε κατά τη διάρκεια της Ύφεσης, γεγονός που υποχρέωσε την οικογένεια σε συχνές μετακινήσεις. Ο Hadzi έμαθε τις βασικές αρχές της χημείας στο γυμνάσιο, ενώ στη συνέχεια εργάστηκε για τρία χρόνια ως βοηθός σε ένα εργαστήριο ερευνών (μελετώντας χημεία τα βράδια), μέχρι τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες ενεπλάκησαν στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατετάγη στο στρατό ως τεχνικός επικοινωνιών. Ενώ υπηρετούσε "σε ένα νησί 8 τετραγωνικών μιλίων στο Νότιο Ειρηνικό", το ενδιαφέρον του για την τέχνη επανήλθε χάρη σε ένα συνταγματάρχη που αναγνώρισε το ταλέντο του και "τον παρότρυνε να ζωγραφίσει σκηνές στρατιωτικής ζωής". Στην επιστροφή του, μετά το τέλος της θητείας του, διέσχισε τη χώρα με ωτοστόπ, "βλέποντας όλα τα μουσεία καθ' οδόν" και μαθαίνοντας να καταλαβαίνει και να αγαπά την τέχνη του Henry Moore και των Κυβιστών. Στη Νέα Υόρκη, γράφτηκε σε νυχτερινά μαθήματα στο Cooper Union και αργότερα σε πρωινά στο Brooklyn Museum Art School, ενώ τα σαββατοκύριακα δούλευε δεκαοκτώ ώρες την ημέρα. Το 1950 μεταβαίνει στην Ελλάδα με υποτροφία Fulbright για να σπουδάσει χαρακτική σε πέτρα στο Πολυτεχνείο της Αθήνας: "Το ότι έπρεπε να αντιγράψουμε κάτι και να το κατανοήσουμε... ήταν εκπαιδευτικό για το μάτι, το χέρι, ενώ ήταν χρήσιμο και για την εκμάθηση της τέχνης". Αν και η δυνατότητες για ταξίδια ήταν περιορισμένες, λόγω του εμφυλίου που μόλις είχε λήξει, κατάφερε να επισκεφθεί την Τουρκία, την Αίγυπτο, για να καταλήξει στη Ρώμη, όπου και εγκαταστάθηκε στα πλαίσια του προγράμματος G.I. Bill για να σπουδάσει και να εξασκήσει την τέχνη του. Με τον καιρό, το έργο του Hadzi έγινε πιο πειραματικό, εξερευνώντας τόσο τον εσωτερικό όσο και τον εξωτερικό χώρο. Το μεγάλων διαστάσεων έργο από μπρούτζο Κ458 Το Κυνήγι (1966), παραγγέλθηκε για το Avery Fisher Hall στο Lincoln Center και πήρε το όνομα του από ένα κουαρτέτο του Μότσαρτ το οποίο "αναφερόταν στο κυνήγι ζώων και στο πέταγμα πουλιών". Για να δει κανείς το έργο, πρέπει να μπει στο εσωτερικό του και να κοιτάξει προς τα πάνω, μέσα από τα διακλαδωτά σχήματα. Προηγήθηκαν και ακολούθησαν και άλλες παραγγελίες από δημόσιους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των: Επιπλέοντα Κράνη (1963-65), με πιθανές τραγικές αναφορές στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στον πόλεμο του Βιετνάμ, το οποίο αγοράστηκε από την Yale Art Gallery, Ο θρύλος του Ποταμού (1976), "ορθές πέτρες" από βασάλτη, για το Federal Office Building στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, Προπύλαια (1982), η ύψους τριών ορόφων γρανιτένια πύλη στον ποταμό Maumee στο Τολίντο, και πολλά άλλα. Ο Dimitri Hadzi, ο οποίος επέστρεψε από τη Ρώμη το 1989 για να αναλάβει θέση καθηγητού τέχνης στο Harvard University, είναι σήμερα ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες δημοσίων έργων στις Ηνωμένες Πολιτείες. |
© ART TOPOS, 2000 E-mail: info@artopos.org Τελευταία ενημέρωση: |
Με την άδεια και την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου |