Από τα πιο αγαπημένα Θέματα του Γκίκα είναι τα οικεία αντικείμενα και οι χώροι όπου έζησε ή εργάστηκε.
Γωνιές των σπιτιών με τα γνώριμα αντικείμενα έρχονται και ξανάρχονται μέσα στα σχέδιά του, πάντα με μια καινούρια όψη και μέσα από κάποια διαφορετική διάθεση. "Είναι και λίγο από τεμπελιά" μου είπε κάποτε "γιατί δε βγαίνω έξω, όσο μπορώ. Aλλωστε τα πράγματα, τα αντικείμενα, έχουν κι αυτά το χαρακτήρα τους και την ιδιοσυγκρασία τους, όπως έχουν τα κτίρια, τα σώματα..." Συγκριτικά λίγες είναι οι συνθέσεις με Θέματα νεκρές φύσεις ή εσωτερικούς χώρους έξω από τους δικούς του.

Είναι βέβαια συναρπαστικό να παρακολουθεί κανείς τη ζωή του καλλιτέχνη μέσα από το δικό του περιβάλλον που ο ίδιος απεικόνισε. Λεπτοδουλεμένα σχέδια φέρνουν εικόνες του πρώτου σπιτιού της οδού Ομήρου ή του μικρού διαμερίσματος στο προπολεμικό Παρίσι, ενώ οι συνθέσεις με μολύβι με Θέμα τις γωνιές του σπιτιού της Παλαιολόγου Μπενιζέλου δείχνουν μια πιο έντονη ζωγραφική διάθεση. Γλαφυρές και γεμάτες ζωντάνια οι στιγμές από το κτίσιμο του τελευταίου ορόφου της οδού Κριεζώτου το 1955-56, μαρτυρούν το ενδιαφέρον του ίδιου του καλλιτέχνη για την κατασκευή και την πρωτοποριακή για την εποχή διακόσμηση της μόνιμης πια κατοικίας του. Τέλος, μικρές λεπτομέρειες της λιτής αρχοντιάς του πατρικού σπιτιού της Ύδρας συμπληρώνονται σχεδιαστικά από τη μοναδική πληθωρική αισθητική των χώρων του τελευταίου σπιτιού του στην Κέρκυρα.

Ο Γκίκας αποτύπωσε συχνά σε σχέδια ή σε πίνακες και τα διάφορα ατελιέ του. Σχεδόν σκηνογραφημένα στέκονται τα πελώρια καβαλέτα που στηρίζουν μικρούς και μεγάλους πίνακες της κάθε εποχής, τα βάζα με τις βούρτσες και τα πινέλα, τα γλυπτά, οι λάμπες, τα προσωπικά αντικείμενα. Ολα μαζί συνθέτουν μια εικόνα που παρουσιάζει πιο εύγλωττα από κάθε άλλη περιγραφή την αυστηρή αισθητική της προσωπικότητας του καλλιτέχνη.


Η βαθιά γνώση και το αστείρευτο ενδιαφέρον του Γκίκα για την αρχαία ελληνική τέχνη, την ιστορία, τη μυθολογία, την ποίηση, φαίνεται μέσα από τα σχέδιά του, όπως άλλωστε και μέσα από τα αμέτρητα γραπτά του. Μύθοι και ιστορικά γεγονότα στάθηκαν πηγές έμπνευσης για τις ελεύθερες και αλληγορικές συνθέσεις του, ενώ παράλληλα τα αγγεία, τα αγάλματα και οι λεπτομέρειες από την αρχαία τέχνη λειτούργησαν σαν ερεθίσματα μελέτης, ανάλυσης και δημιουργικής μεταφοράς των στοιχείων της.

Και μέσα από αυτή την ενότητα προβάλλει πάλι η πολύμορφη ιδιοσυγκρασία του Γκίκα.
Ο ποιητικός λυρισμός έργων σαν το Αρχαίος ποιητής ή το Αυλήτρια, Ντέφι και χορεύτρια εναλλάσσεται με τη συνθετική μεγαλοπρέπεια της Θυσίας στην Ίσιδα και της Δηιάνειρας με τον δηλητηριασμένο χιτώνα, ή ακόμα και με την αστειευόμενη διάθεση στο Φιλέλληνα στο Η τιμωρία του Ερωτιδέως. Πολλές οι αναφορές στα γλυπτικά του έργα, που εξάλλου περιστράφηκαν ιδιαίτερα γύρω από μυθολογικά θέματα.
Η Ναυσικά, έργο σχετικά πρώιμο, παρουσιάζεται εδώ σχεδιαστικά ως μελέτη για τη στυλιζαρισμένη απόδοση της μορφής, ενώ η γραμμική ανάλυση είναι καθαρά εξαρτημένη από την προσπάθεια στατικής εξιδανίκευσης. Στις μεταγενέστερες ανάλογες μελέτες, όπως αυτές για τα μετάλλια των μυθικών εραστών (Περσεύς και Ανδρομέδα), οι εύπλαστες καμπύλες δημιουργούν μια δυναμική ένταση που εύγλωττα μεταφέρθηκε σε ανάγλυφες συνθέσεις.

Οι αρχαίες κεφαλές και οι μελέτες προτομών υπήρξαν ακόμη ένα Θέμα που απασχόλησε ιδιαίτερα τον Γκίκα, Θέμα που αντιμετωπίζεται από μια μάλλον Θεωρητική άποψη, αφού αυτό που μαγνητίζει το ζωγράφο είναι η περιγραφή της προσωπικότητας μέσα από κάποια ιστορική πηγή ή φιλολογική κρίση.
Στα έργα αυτά η αισθητική αντίληψη του Γκίκα διαφέρει σαφώς από αυτήν που διαφαίνεται στις άλλες μορφές του, εφόσον υπάρχει πάντα μια διάφανη "ψυχρότητα" που υπαινίσσεται την απόσταση των σύγχρονων προσώπων από τα ιστορικά.


ΕΒΙΤΑ ΑΡΑΠΟΓΛΟΥ, GHIKA ΣΧΕΔΙΑ, εκδ. ΑΔΑΜ (απόσπασμα)